Rozporządzenie 2017/542 wprowadziło załącznik VIII do rozporządzenia CLP (1272/2008), który określa obowiązki dla importerów i dalszych użytkowników, odnoszące się do przekazywania informacji dotyczących mieszanin niebezpiecznych wprowadzanych do obrotu. Obowiązek przekazywania takich danych dotyczy wyłącznie mieszanin sklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie na podstawie wywieranych skutków fizycznych lub działania na zdrowie. Wprowadzone zostały również ujednolicone dla całej Unii Europejskiej wymagania odnośnie zakresu zgłaszanych informacji.
Wspomniane powyżej ujednolicenie, spowodowało także poszerzenie zakresu danych jakie muszą zostać przekazane w ramach takiego zgłoszenia. W funkcjonującym jeszcze do niedawna, krajowym systemie zgłoszeń ELDIOM, skala przekazywanych danych była znacznie mniejsza. Obecnie, w ramach przekazywania informacji na temat mieszaniny stwarzającej zagrożenie, podmiot jest zobowiązany do podania m.in. pełnego składu jakościowego z podaniem stężenia lub zakresu stężeń poszczególnych składników, informacji o opakowaniach wprowadzanych do obrotu, klasyfikacji i oznakowania produktu czy informacji toksykologicznych.
UFI
Kod UFI, czyli niepowtarzalny identyfikator postaci czynnej, to indywidualny, 16-znakowy numer, który jest generowany poprzez narzędzie elektroniczne, m.in. dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Chemikaliów. Identyfikator ten umożliwia ustalenie przez służby medyczne jednoznacznej tożsamości mieszaniny oraz połączenie jej z informacjami na temat zagrożeń i właściwości. UFI musi być umieszczany trwale na etykiecie produktu (mieszaniny) i przekazywany wraz ze zgłoszeniem. Należy pamiętać o często zapominanym obowiązku- kod ten jest unikalny dla każdej receptury i musi być zmieniany, jeśli w recepturze mieszaniny nastąpi jakakolwiek zmiana (ilościowa lub jakościowa). Każda zmiana kodu UFI wymusza konieczność aktualizacji zgłoszenia mieszaniny.
Zasady zgłoszeń
Informacje dotyczące mieszanin stwarzających zagrożenie zgłaszane są poprzez scentralizowany system ECHA – portal PCN (Poison Centers Notification portal). Ten wspólny dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej system, umożliwił ujednolicenie formatu przekazywania informacji. Obowiązek zgłaszania informacji oraz generowania kodu UFI i umieszczania go na etykiecie produktu ciąży na importerze, formulatorze, a w niektórych przypadkach również na dystrybutorze produktu. Aby dokładnie ustalić swoją rolę i obowiązki jako firmy, która wprowadza na rynek mieszaniny stwarzające zagrożenie warto skontaktować się z firmą THETA Consulting i specjalistami mającymi doświadczenie w zakresie zgłoszeń PCN.
Termin na wdrożenie zmian
Warto przypomnieć, że obowiązek zgłoszeń PCN funkcjonuje już od dawna dla podmiotów wprowadzających do obrotu mieszaniny przeznaczone do użytku konsumenckiego i profesjonalnego. Od 1 stycznia 2024 r. podmioty wprowadzające mieszaniny przeznaczone wyłącznie do stosowania w obiektach przemysłowych, będą również objęte koniecznością zgłoszeń do PCN.
Wszystkie mieszaniny zgłoszone do 31 grudnia 2020 r. o zastosowaniu konsumenckim i profesjonalnym, a do 31 grudnia 2023 r. o zastosowaniu przemysłowym, zgodnie z krajowymi zasadami, podlegają pod okres przejściowy obowiązujący do 1 stycznia 2025 r. Trzeba jednak wziąć pod uwagę obecne wymagania dotyczące zgłoszeń, jakie nakłada załącznik VIII do CLP. Są one zdecydowanie bardziej restrykcyjne i szczególnie w przypadku importerów, uzyskanie tych danych może być problematyczne oraz czasochłonne.
Należy wyraźnie podkreślić, że producentom i importerom zostało bardzo niewiele czasu na przygotowanie się do nadchodzących zmian. Utworzenie kodów UFI, uwidocznienie ich na zaktualizowanych, nowych etykietach i dokonanie dużo bardziej czasochłonnego zgłoszenia, niż w funkcjonujących niegdyś krajowych systemach może spowodować duże trudności w sprostaniu na czas obowiązkom nakładanym przez prawo.
Zespół Doradców
THETA Consulting